مبلغ مرخصی کارگران چگونه محاسبه می شود؟

مرخصی یکی از حقوق کارگران است که طبق قوانین کار در رابطه با آن باید عمل شود. در این مقاله در رابطه با نحوه محاسبه مرخصی‌ها، انواع مرخصی و قوانین آن خواهیم گفت.

انواع مرخصی

به طورکلی دو نوع مرخصی اصلی داریم استحقاقی و استعلاجی و مرخصی‌هایی مانند: مرخصی زایمان، مرخصی فوت و ازدواج، مرخصی بدون حقوق، مرخصی پاس شیر، مرخصی بین التعطیلی و مرخصی‌های استفاده نشده که به طورمفصل‌تر در ادامه هر کدام را به صورت جداگانه توضیح خواهیم داد:

مرخصی استحقاقی

طبق ماده ۶۴ قانون کار، میزان مرخصی استحقاقی سالانه کارگران ۲۶ روز کاری در سال است و ایام تعطیل هفتگی و یا تعطیل رسمی که بین روزهای مرخصی واقع می شود جزء این ۲۶ روز محاسبه نمی شود.

مرخصی استعلاجی

مرخصی های استعلاجی را پزشک معتمد شرکت تایید و به دست مسئول واحد محل خدمت کارگر میرساند. کارگر موظف است ۲۴ ساعت قبل مرخصی خود را به مسئول مربوطه اعلام نماید مرخصی استعلاجی نیز در کارت مرخصی ثبت و سوابق در پرونده پرسنلی نگهداری می شود. مرخصی استعلاجی به هر میزان که باشد از کارکرد ماهیانه در گواهی کار کسر و جهت دریافت غرامت ایام بیماری توسط شرکت به سازمان تأمین اجتماعی ارجاع می گردد.

مرخصی بدون حقوق

چنانچه کارگر مرخصی استحقاقی نداشته باشد و از طرفی نیاز به مرخصی داشته باشد مجاز است با موافقت مسئول ذی ربط از مرخصی بدون حقوق استفاده نماید. سقف استفاده از مرخصی بدون حقوق برای کارکنان قراردادی در طول یک سال یک ماه هست.

مرخصی ازدواج و فوت

این قانون در موارد ازدواج دائم، فوت همسر، پدر، مادر و فرزندان حق برخورداری از ۳ روز مرخصی با حقوق را خواهند داشت. این مرخصی با مرخصی استحقاقی سالانه کارگران متفاوت است و به صورت جداگانه قابل استفاده هست. ضمناً زمان استفاده موضوع ماده ۷۳ قانون کار هم زمان با فوت همسر، پدر، مادر و فرزندان و یا ازدواج دائم بوده و قابل انتقال و استفاده در زمان های دیگر نیست.

مرخصی زایمان

مرخصی بارداری و زایمان مخصوص کارگران زن ۹ ماه است. حقوق ایام مرخصی زایمان توسط سازمان تأمین اجتماعی پرداخت خواهد شد. بر اساس بند یک ماده ۷۵ قانون کار پس از پایان مرخصی زایمان، کارگر زن به کار سابق خود بازمی گردد و این مدت با تائید سازمان تأمین اجتماعی جزء سوابق خدمت وی حساب خواهد شد.

مرخصی پاس شیر

بر اساس ماده ۶ قانون کار، ترویج تغذیه نوزاد با شیر مادر و نیز حمایت از مادران شیرده کارگر زن مجاز است و تا مدت 2 سالگی فرزند، کارگر زن می‌تواند روزانه به مدت یک ساعت از پاس ساعتی به منظور شیردهی به نوزاد خود استفاده نماید. این زمان بهتر است درابتدای شروع ساعت کاری و یا انتهای ساعت کاری در نظر گرفته شود. برای مادرانی که صاحب فرزندان دوقلو و یا چند قلو می باشند روزانه به مدت ۲ ساعت از پاس ساعتی می توانند استفاده کنند.

مرخصی بین تعطیلی

هنگامی که بعد از تعطیلی جمعه یکشنبه یا دوشنبه هم تعطیل رسمی اعلام میشود و شاغل تمایل دارد که شنبه را از تعطیلی کاری استفاده کند. در صورت انجام این کار علاوه بر روز شنبه وی روزهای جمعه و یکشنبه هم که تعطیل رسمی بوده است جزو مرخصی استحقای فرد حساب شده و از آن کسر می گردد . که اصلاحا در قانون کار، مرخصی بین التعطیلی گفته میشود.

مرخصی‌های استفاده نشده چیست؟

طبق ماده 66 قانون کار، هر کارگر نمی‌تواند بیش از 9 روز از مرخصی سالیانه خود را ذخیره کند و اگر شخصی در طول سال کل 9 روز را استفاده نکند. می‌تواند مبلغ مربوط به مرخصی خود را دریافت کند، همچنین می‌تواند 9 روز آن را ذخیره کرده و مبلغ مابقی را از شرکت دریافت کند. براساس قانون مدیریت خدمات کشوری کلیه کارکنان دولتی مجاز به ذخیره مرخصی خود تا سقف ۱۵ روز هستند.مرخصی به عنوان یک عامل تشویقی برای کارمندان محسوب می‌شود و همکاری کارفرمایان برای استفاده از انواع مرخصی در این زمینه نقش بسزایی دارد. در هر حال رفتن کارمندان به مرخصی سبب افزایش انرژی و روحیه‌ی آن‌ها می‌شود و قادر خواهند بود با خلاقیت بیشتری مسائل و موضوعات مربوطه را پیش ببرند.

در صورت فوت شخص مبلغ مرخصی به ورثه تعلق می‌گیرد؟

در صورت فوت کارگر مبلغ مرخصی باقیمانده وی بر حسب حقوق روزانه محاسبه و به ورثه آن پرداخت می‌شود البته برای دریافت این مبلغ باید مراحل قانونی وراثت طی گردیده و تعداد وارث و یا قیم کاملا مشخص باشد و مبلغ طبق قانون به آن‌ها پرداخت می‌شود.البته اگر روزهای ذخیره داشته باشد در غیر این صورت چیزی به ورثه تعلق نخواهد گرفت و در صورت از کارافتادگی کارگر و یا بازنشستگی یا تعطیلی کارگاه میزان مرخصی‌های باقیمانده محاسبه و به فرد پرداخت می‌شود.

نحوه محاسبه مزایای پایان سال پرسنل

1. سقف مرخصی قابل استفاده در سال معادل 26 روز میباشد.

2. سقف ذخیره مرخصی قابل پرداخت در سال )365 روز کاری( معادل 9 روز میباشد.

3. در محاسبه مانده مرخصی، کارکرد بهمن ماه به عنوان مبنا قرار گرفته و برای پرسنل 4 روز پیش‌بینی استفاده از مرخصی تا پایان سال می‌شود، لذا تغییرات ناشی از این پیش‌بینی در فروردین ماه سال بعد( افزایش یا کاهش مانده مرخصی) اعمال خواهد شد.

4. الزام به توضیح می باشد تعدیالت قطعی مرخصی پرسنل همزمان با تایید کارکرد در اسفند ماه در حقوق فروردین ماه سال بعد به طور کامل اعمال میگردد.

5. در خصوص موارد مانده منفی مرخصی نیز الزام به ذکر میباشد این مبالغ از مانده سنوات و یا حقوق اسفند ماه پرسنل کسر گردیده و در صورتیکه در کارکرد تایید شده اسفند ماه، اصلاحاتی صورت گرفته باشد در حقوق فروردین ماه سال بعد اعمال میگردد.